İkale, kelime anlamı olarak "bozma" anlamına gelir ve günümüzde genellikle hukuki terim olarak kullanılmaktadır. İş hukuku bağlamında sıklıkla karşılaştığımız ikale veya ikale sözleşmesi, pek çok kişi tarafından merak edilen bir konu olmaktadır. Bu yazıda, ikale sözleşmesiyle ilgili merak edilen tüm sorulara yanıt bulacaksınız.
İkale Sözleşmesi Nedir?
İkale sözleşmesi, işçi ve işveren arasında yapılan ve iş sözleşmesinin karşılıklı olarak sona erdirilmesini sağlayan bir anlaşma türüdür. İş sözleşmesinin çeşitli sebeplerle sona erdirilmesi gerektiğinde, taraflar arasında ikale sözleşmesi yapılır ve iş ilişkisi karşılıklı anlaşma ile sona erdirilir.
İkale Sözleşmesi Neden Yapılır?
İkale sözleşmesi, işçi ve işveren arasındaki hukuki ve mali yükümlülükleri düzenler. İşçi, kıdem ve ihbar tazminatları gibi bazı haklarından feragat ederken, işveren genellikle toplu bir ödeme yapar. Bu ödeme, işçinin hukuki haklarından vazgeçmesini sağlar. Eğer bu ödeme yapılmazsa, ikale sözleşmesi geçersiz kabul edilebilir.
Uzun süren iş davalarının mali ve zaman açısından yükümlülükleri, ikale sözleşmelerinin tercih edilmesinin ana sebeplerindendir. Türkiye'de iş davalarının bir yılı aşkın sürede sonuçlanabilmesi, ikale sözleşmelerini işçi için daha cazip hale getirir. Ancak ikale sözleşmesinin yapılabilmesini etkileyen çeşitli şartlar ve gereklilikler de bulunmaktadır.
İkale Sözleşmesinin Geçerlilik Şartları
İkale sözleşmesinin geçerli olabilmesi için belirli şartlar yerine getirilmelidir. İşçi ve işverenin karşılıklı olarak ikale sözleşmesi yapma isteğini beyan etmesi (icap ve kabul) gerekmektedir. Ayrıca, işverenin ikale sözleşmesini baskı altında imzalatması durumunda bu sözleşme geçersiz sayılır ve işçinin işe iade davası açma hakkı doğabilir.
İkale Sözleşmesinin Ek Şartları
İkale sözleşmesinin geçerliliği için genel sözleşme şartlarının yanı sıra Yargıtay tarafından belirlenen ek şartların da yerine getirilmesi gerekir. İkale sözleşmesi şarta bağlı olarak yapılamaz ve işçinin makul yararının sağlanması gerekmektedir. İşverenin teklif ettiği ikale sözleşmelerinde, işçinin tüm haklarına ek olarak ek ödeme yapılması zorunludur.
Geçerli Bir İkale Anlaşması Varsa İşe İade Davası Açılabilir Mi?
Geçerli bir ikale sözleşmesi mevcutsa ve işçi ile işverenin ortak iradesiyle yapılmışsa, bu durumda işe iade davası açılması mümkün değildir. İkale sözleşmesinin yapılmasının temel sebeplerinden biri de işe iade davasının önüne geçmektir.
İkale Sözleşmesinin Sonuçları
İkale sözleşmesi, işçi ve işveren arasındaki iş ilişkisini karşılıklı anlaşma ile sona erdirir. Bu nedenle, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı gibi alacaklar ikale sözleşmesi kapsamında gündeme gelmez ve işçi işe iade davası açamaz.
İkale Sözleşmesinin Faydaları
İkale sözleşmesi, işçi ve işveren için çeşitli avantajlar sağlar:
İkale Sözleşmesinin Olası Riskleri
İkale sözleşmesinin bazı riskleri de bulunmaktadır:
İkale sözleşmesi hakkında daha fazla bilgi edinmek ve bu sözleşmenin sizin için uygun olup olmadığını değerlendirmek için hukuki danışmanlık almanız faydalı olacaktır.